Asset Publisher
JEMIOŁA – Zagrożenie dla trwałości lasu
W Polskich lasach coraz częściej można spotkać jemiołę – jest to półpasożyt, który prowadzi do stopniowego osłabienia kondycji drzew poprzez wyciąganie wody i składników mineralnych, a w konsekwencji do ich śmierci.
Występuje w trzech podgatunkach, jako:
- jemioła zwyczajna (głównie na drzewach liściastych – topole, wierzby, brzozy, graby, lipy, robinie, kasztanowce, drzewa owocowe);
- jemioła rozpierzchła (tylko na sosnach i świerkach).
- jemioła jodłowa (wyłącznie na jodłach);
Na terenie zarządzanym przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Warszawie przeważają drzewostany sosnowe, tym samym najczęściej spotykanym gatunkiem jemioły jest „jemioła pospolita rozpierzchła” (Vascum album ssp. austriacum). Jemioła rozpierzchła najbardziej zagraża drzewostanom w momencie silnego osłabienia drzew. Osłabienie zwykle jest spowodowane kilkuletnią suszą i obniżeniem wód gruntowych, co przy obecnych zmianach klimatycznych stanowi coraz większy problem. Z powodu specyficznej biologii tego gatunku przeciwdziałanie szkodom jest bardzo trudne. Rozprzestrzenianie się jemioły zachodzi przy udziale ptaków, np.: drozdów i jemiołuszek, które odżywiają się jej owocami. Ptaki wydalają niestrawione, otoczone lepkim miękiszem nasiona, które przyklejają się do gałęzi drzew. Sosny osłabione przez jemiołę są bardziej podatne na szkodniki owadzie oraz pasożytnicze grzyby, które dodatkowo przyczyniają się do ich zamierania. Obserwacje ostatnich lat potwierdzają, że jemioła z każdym kolejnym rokiem poraża coraz więcej drzew i w niedalekiej przyszłości może przyczynić się do zagrożenia trwałości całych drzewostanów sosnowych.
W 2020 roku jemioła zaatakowała najwięcej drzew na terenie Nadleśnictw: Celestynów – 3 887 ha, Jabłonna – 2 992 ha, Garwolin 1 039 ha i Chojnów – 828 ha. W sumie w bieżącym roku na terenie zarządzanym przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Warszawie jemioła zajęła ok 11 tysięcy hektarów lasów.
W przypadku stwierdzenia występowania jemioły jedyną skuteczną metodą walki z tym półpasożytem jest usuwanie opanowanych drzew. Dbanie o nasze wspólne dobro jakim jest las oraz zachowanie go dla przyszłych pokoleń, stanowi wyzwanie i zobowiązuje nas do podejmowania działań, które ograniczą rozprzestrzenianie się jemioły.